नेपालमा पूर्वाधारको महत्वपूर्ण विकासका क्रममा मुग्लिन–पोखरा राजमार्गको महत्वपूर्ण हिस्सा माधी नदीमाथिको पुल निर्माण अन्तिम डिजाइन चरणमा पुगेको छ । पृथ्वी राजमार्गको क्षेत्राधिकार अन्तर्गत पर्ने यो आयोजनाले सडक विभागबाट आधिकारिक स्वीकृति पाएको छ, जसले यातायात सुधारमा कोसेढुङ्गाको रुपमा चिनाएको छ ।
मुग्लिन–पोखरा राजमार्ग आयोजनासँग आवद्ध इन्जिनियर विष्णुप्रसाद पाण्डेले पुलको तयारी सुरु भइसकेको र चाडपर्वमा निर्माण सुरु गर्ने बताए । सञ्जाल आर्क ब्रिज भनेर चिनिने मढी नदीको पुललाई सडक विभागले औपचारिक रुपमा स्वीकृत गरेको छ । पुल निर्माणको ठेक्का प्रख्यात निर्माण कम्पनी जेडएआईएसटीलाई दिइएको छ । यो स्मारक पुल परियोजनामा अनुमानित २.१ अर्ब रुपैयाँ लगानी हुनेछ।
८१ किलोमिटरको प्रभावशाली मुग्लिन-पोखरा राजमार्गले आर्थिक वर्ष २०७८ मा विस्तारको काम थालेको थियो। सुरुमा दुई लेनको राजमार्गलाई पूर्व र पश्चिम मुग्लिन-जमुने गरी चार लेनमा बिभाजन गरिएको छ। ४१.४५ किलोमिटर) र जमुने-पोखरा (३९.५५ किलोमिटर) खण्डहरू क्रमशः। पूर्वी खण्डको विस्तार 2081 सम्ममा समाप्त हुने अनुमान गरिएको छ। उल्लेखनीय छ, २०७७ माघ १७ गते पूर्व खण्ड विस्तारको सम्झौता भएको थियो भने पश्चिम खण्डको काम २०७८ भाद्र १२ गतेबाट सुरु भएको थियो ।
पूर्वी खण्डको निर्माणको ठेक्का चाइना कम्युनिकेशन कन्स्ट्रक्सनलाई दिइएको थियो भने पश्चिम खण्डको जिम्मा चिनियाँ कम्पनी युनान हाइवे एन्ड ब्रिज कन्स्ट्रक्सनलाई दिइएको थियो । पूर्व खण्डको ठेक्का रु २ अर्ब १३१३ करोड रहेको छ भने पश्चिम खण्डको ठेक्का रु ७ अर्ब ४०४६ करोड रहेको छ । एशियाली विकास बैंकको २१ अर्ब ५० करोड रुपैयाँ ऋणमा यस अत्यावश्यक राजमार्गको विस्तार आंशिक रूपमा सम्पन्न भएको हो ।
चार लेनमा विस्तार भए पनि स्थानीय बस्तीका लागि ठाउँ आरक्षित गरी सडकको चौडाइ दुवैतर्फ २५ मिटर रहेको छ । यो डिजाइनले सडकको कुल चौडाइ ४१ मिटर रहेको सुनिश्चित गर्छ। यो बिस्तारपछि तनहुँको दमौली र डुम्रे बजार हुँदै ४१ मिटर चौडाइमा सडक विस्तार हुनेछ । पोखराको दुलेगौडा, खैरानीटार बजार, कोत्रे बजारदेखि गगनगौडासम्म सडकको चौडाइ ४६ मिटर पुग्ने सडक विभागले जनाएको छ ।
मुग्लिन-पोखरा राजमार्ग विस्तार नेपालको पूर्वाधार विकासमा उल्लेखनीय प्रयास हो, जसले यस क्षेत्रका जनताका लागि सहज र सुरक्षित यातायातको प्रतिज्ञा गरेको छ। नयाँ डिजाइन गरिएको मढी नदीको पुलले महत्त्वपूर्ण कोसेढुङ्गाको रूपमा चिन्ह लगाउँछ, र निर्माणको काम अघि बढ्दै जाँदा यसले नेपालको यातायात सञ्जालमा उज्यालो र थप जोडिएको भविष्यको लागि मार्ग प्रशस्त गर्छ।
दिगो विकास र सुधारिएको कनेक्टिभिटी: नेपालको मुग्लिन-पोखरा राजमार्ग विस्तार
मुग्लिन-पोखरा राजमार्गको चलिरहेको विस्तार, यसको प्रमुख स्थलचिन्ह, मढी नदीको पुल, दिगो विकास र सुधारिएको कनेक्टिभिटीप्रति नेपालको प्रतिबद्धताको प्रमाण हो। NPR २.१ बिलियनको लगानीमा, यो स्मारकीय परियोजनाले यस क्षेत्रको यातायातको स्तर माथि उठाउन, यात्राको समय घटाउने र पहुँच बढाउने लक्ष्य राखेको छ।
८१ किलोमिटरको आकर्षक मुग्लिन-पोखरा राजमार्गले आर्थिक वर्ष २०७८ मा विस्तारको काम थालेको थियो। सुरुमा दुई लेनको राजमार्ग बनेको अहिले चार लेनको चमत्कारमा परिणत भएको छ। यो रूपान्तरणमा क्रमशः मुग्लिन-जमुने (४१.४५ किलोमिटर) र जमुने-पोखरा (३९.५५ किलोमिटर) खण्डमा विभाजन गरी पूर्व र पश्चिमी खण्डहरू समावेश छन्।
२०७७ माघ १७ गते भएको सम्झौता अनुसार २०८१ सम्ममा पूर्वी खण्डको विस्तार गर्ने लक्ष्य राखिएको छ। अर्कोतर्फ पश्चिम खण्डले २०७८ भाद्र १२ गते काम थालेको छ। यी महत्वपूर्ण खण्डका लागि ठेक्का सम्झौता भएको छ । सम्मानित चिनियाँ निर्माण कम्पनीहरू, द्विपक्षीय सम्बन्धलाई थप सुदृढ गर्दै। चाइना कम्युनिकेशन कन्स्ट्रक्सन र युनान हाइवे र ब्रिज कन्स्ट्रक्सनले क्रमशः पूर्व र पश्चिम खण्डमा काम गरेको छ। यो महत्वाकांक्षी आयोजनाको समयमै सम्पन्न हुने सुनिश्चित गर्दै दुई अर्ब १३१३ करोड रुपैयाँ र ७ अर्ब ४०४६ करोड रुपैयाँ बराबरको सम्झौता भएको छ ।
एसियाली विकास बैंकको २१ अर्ब ५० करोड रुपैयाँ ऋणबाट यस विस्तारको वित्तीय आधार सुदृढ भएको हो । पूँजीको यो इन्जेक्सनले सुरक्षा र गुणस्तरको उच्चतम मापदण्डहरू पूरा गर्दै विस्तार सहज रूपमा अगाडि बढ्छ भन्ने सुनिश्चित गर्दछ। थप रूपमा, यसले दिगो विकासलाई बढावा दिनको लागि नेपालको प्रतिबद्धताको प्रमाणको रूपमा काम गर्दछ।
यसबाहेक, मुग्लिन-पोखरा राजमार्गको विस्तार लेन फराकिलो गर्ने मात्र होइन; यो स्थानीय समुदायको आवश्यकतालाई विचार गर्ने आधुनिक पूर्वाधार निर्माण गर्ने बारे हो। चार लेनमा वृद्धि भए पनि, सडकको डिजाइनले स्थानीय बस्तीहरूको लागि ठाउँ राख्छ, जसले गर्दा जनताको हितलाई प्राथमिकता दिन्छ। चार लेनमा विस्तार भएपछि सडकको कुल चौडाइ ४१ मिटर रहेको छ । यो विचारशील डिजाइनले सबैका लागि सहज र पहुँचयोग्य यात्राको ग्यारेन्टी दिन्छ।
पोखराको दमौली, डुम्रे बजार, दुलेगौडा, खैरानीटार बजार, कोत्रे बजार, गगनगौडा क्षेत्र हुँदै यी क्षेत्रमा कूल ४६ मिटर चौडाइ हुने सडक निर्माण हुनेछ । यस बृहत् विस्तारले मुग्लिन-पोखरा राजमार्गलाई यस क्षेत्रको प्रगति र कनेक्टिभिटीको प्रतीक बन्ने, समृद्धि र सुविधा जनताको घरदैलोमा पु¥याउने सुनिश्चित गरेको छ ।
अन्त्यमा, मढी नदीको पुलको आसन्न निर्माणसँगै मुग्लिन-पोखरा राजमार्गको विस्तारले नेपालको पूर्वाधार विकासमा एउटा उल्लेखनीय अध्यायको सङ्केत गर्छ। दिगोपनप्रतिको प्रतिबद्धता, सुधारिएको कनेक्टिभिटी र जनता केन्द्रित दृष्टिकोण यस महत्वाकांक्षी परियोजनामा चम्किन्छ। प्रगतिको पाङ्ग्रा घुम्दा नेपाल यातायातको संसारमा उज्यालो र थप जोडिएको भविष्यको लागि तयार छ।